10 Αὐγούστου 2013, καὶ ὥρα 14:45, ἀπὸ τὸν ΚΛΙΝΟΣΟΦΙΣΤΗ.

.. 

Ἀρχαῖοι Ἕλληνες ΛυρικοὶΠοιητές.

16ον.

Σόλων, Ὑποθῆκες στοὺς Ἀθηναίους.

Ἡμετέρη δὲ πόλις κατὰ μὲν Διὸς οὔ ποτ' ὀλεῖται
αἶσαν καὶ μακάρων θεῶν φρένας ἀθανάτων·
τοίη γὰρ μεγάθυμος ἐπίσκοπος ὀβριμοπάτρη
Παλλὰς Ἀθηναίη χεῖρας ὕπερθεν ἔχει·
αὐτοὶ δὲ φθείρειν μεγάλην πόλιν ἀφραδίῃσιν
ἀστοὶ βούλονται χρήμασι πειθόμενοι,
δήμου θ' ἡγεμόνων ἄδικος νόος, οἷσιν ἑτοῖμον
ὕβριος ἐκ μεγάλης ἄλγεα πολλὰ παθεῖν·
οὐ γὰρ ἐπίστανται κατέχειν κόρον οὐδὲ παρούσας
εὐφροσύνας κοσμεῖν δαιτὸς ἐν ἡσυχίῃ·
..................................................
πλουτοῦσιν δ' ἀδίκοισ' ἔργμασι πειθόμενοι.
..................................................
οὔθ' ἱερῶν κτεάνων οὔτε τι δημοσίων
φειδόμενοι κλέπτουσιν ἐφ' ἁρπαγῇ ἄλλοθεν ἄλλος͵
οὐδὲ φυλάσσονται σεμνὰ θέμεθλα Δίκης(*),
ἣ σιγῶσα σύνοιδε τὰ γιγνόμενα πρό τ' ἐόντα,
τῷ δὲ χρόνῳ πάντως ἦλθ' ἀποτεισομένη͵
τοῦτ' ἤδη πάσῃ πόλει ἔρχεται ἕλκος ἄφυκτον·
ἐς δὲ κακὴν ταχέως ἤλυθε δουλοσύνην,
ἣ στάσιν ἔμφυλον πόλεμόν θ' εὕδοντ' ἐπεγείρει,
ὃς πολλῶν ἐρατὴν ὤλεσεν ἡλικίην·
ἐκ γὰρ δυσμενέων ταχέως πολυήρατον ἄστυ
τρύχεται ἐν συνόδοις τοῖσ' ἀδικοῦσι φίλαις.
ταῦτα μὲν ἐν δήμῳ στρέφεται κακά· τῶν δὲ πενιχρῶν
ἱκνοῦνται πολλοὶ γαῖαν ἐς ἀλλοδαπὴν
πραθέντες(**) δεσμοῖσί τ' ἀεικελίοισι δεθέντες,
καὶ κακὰ δουλοσύνης στυγνὰ φέρουσι βίᾳ.
οὕτω δημόσιον κακὸν ἔρχεται οἴκαδ' ἑκάστῳ,
αὔλειοι δ' ἔτ' ἔχειν οὐκ ἐθέλουσι θύραι,
ὑψηλὸν δ' ὑπὲρ ἕρκος ὑπέρθορεν, εὗρε δὲ πάντως,
εἰ καί τις φεύγων ἐν μυχῷ ᾖ θαλάμου.
ταῦτα διδάξαι θυμὸς Ἀθηναίους με κελεύει,
ὡς κακὰ πλεῖστα πόλει Δυσνομίη παρέχει,
εὐνομίη δ' εὔκοσμα καὶ ἄρτια πάντ' ἀποφαίνει͵
καὶ θ' ἅμα τοῖσ' ἀδίκοισ' ἀμφιτίθησι πέδας·
τραχέα λειαίνει, παύει κόρον, ὕβριν ἀμαυροῖ,
αὐαίνει ἄτης ἄνθεα φυόμενα,
εὐθύνει δὲ δίκας σκολιὰς, ὑπερήφανά τ' ἔργα
πραΰνει, παύει δ' ἔργα διχοστασίης,
παύει δ' ἀργαλέης ἔριδος χόλον, ἔστι δ' ὑπ' αὐτῆς
πάντα κατ' ἀνθρώπους ἄρτια καὶ πινυτά.
~~~~
Ποτὲ ὅμως ἡ πόλις μας δὲν θὰ χαθεῖ ὅσον αὐτὸ εἶναι στοῦ Δία
τὴν θέληση καὶ τῶν μακαρίων ἀθανάτων θεῶν·
γιατί μεγαλόψυχη καὶ ξάγρυπνη φύλακας, ἰσχυροῦ πατρὸς
θυγατέρα, ἡ Παλλὰς Ἀθηνᾶ, ἅπλωσε τὰ χέρια ἀπὸ πάνω μας·
ἀπεναντίας, οἱ πολίτες θέλουν μόνοι τους καὶ καταστρέφουν
τὴν μεγάλη πόλι μὲ τὴν ἀπερισκεψιά τους, παρασυρμένοι
ἀπὸ φιλοχρηματία, ἐνῶ τῶν ἡγετῶν ὁ νοῦς ρέπει πρὸς τ' ἄδικο,
κι' ἀναπόφευκτα τόση ἀλαζονεία μεγάλο κακὸ φέρνει·
γιατ' εἶναι ἀνίκανοι νὰ συγκρατήσουν τὴν πλεονεξία
καὶ νὰ χαροῦν εὐφρόσυνα συμπόσια μὲ τάξη καὶ κοσμιότητα.
..................................................
πλουτίζουν παρασυρόμενοι πράττοντας ἀδικίες.
..................................................
μὴ λογαριάζοντας οὔτε ἱερὰ οὔτε δημόσια κτήματα,
κλέβουν, ἅρπαγες, ὁ ἕνας ἀπὸ δῶ κι' ὁ ἆλλος ἀπὸ 'κεῖ,
χωρὶς κἄν σεβασμὸ στὰ ἱερὰ θεμέλια τοῦ Δικαίου,
πού, ἄν καὶ σιωπᾶ, ξέρει ὅσα γίνονται κι' ὅσα συνέβησαν,
ἐρχόμενο ὁπωσδήποτε κάποτε νὰ τιμωρήσει.
Πληγὴ ἀναπόφευκτη γιὰ τὴν πόλι ὅλη καταντᾶ αὐτό·
σὲ ταπεινωτικὴ δουλεία πέφτει πολὺ γρήγορα
ἤ σ' ἐμφύλια σύγκρουση καὶ τὸν πόλεμο ἀφυπνίζει
ποὺ πολλοὺς, στ' ἆνθος τῆς νιότης, τοὺς θανατώνει·
πέφτ' ἡ λατρεμένη πόλι σ' ἐχθρῶν τὰ χέρια,
τὴν πνίγουν πολιτικὲς συνωμοσίες, χαρὰ τῶν ἀδικούντων.
κι' ἐνῶ στροβιλίζονται αὐτὰ στὴν πόλι, οἱ φτωχοὶ
ἀναγκάζονται νὰ φύγουνε στὰ ξένα
ἤ, ἀτιμωτικὰ δέσμιοι, διὰ τῆς βίας, τὴν δουλεία νὰ ὑπομένουν.
Ἔτσι, ἡ δημόσια συμφορὰ στοῦ καθενὸς τὸ σπίτι μπαίνει,
αὐλόθυρες δὲν μποροῦν ἔξω νὰ τὴν κρατήσουν,
ἀφοῦ ἐκείνη, περίβολους πηδῶντας, πᾶντα βρίσκει κάποιον,
π' ἀκόμα κι' ἄν, ἀποφεύγοντας τὸ κακό, κρύφτηκε στοῦ οἴκου του τὰ μύχια.

Αὐτὰ νὰ διδάξω στοὺς Ἀθηναίους ἡ ψυχή μου μὲ προτρέπει,
πὼς ἡ Δυσνομία προξενεῖ πολλὰ ἄδικα καὶ συμφορές,
ἐνῶ ἡ Εὐνομία ταιριαχτὰ κι' ἁρμονικὰ ὅλα τὰ κάνει,
περνῶντας τελικὰ στὸν ἄδικο τὶς χειροπέδες·
τραχύτητες λειαίνει, πλεονεξίες ξεκόβει, ὕβρεις ἐξαλείφει,
μαραίνει ἀπάτης βλαστήματα εὐθὺς μόλις φυτρώσουν,
ἰσιώνει στρεψοδικίες, πράξεις ἀλαζονείας
γαληνεύει, παύει διχοστασίας ἔριδες,
βάζει στὴν ὀξυθυμία τέλος· χάρη σ' αὐτήν,
πᾶντα τ' ἀνθρώπινα ξαναγίνοντ' ἁρμονικὰ καὶ συνετά.
μετ.: Ἰάνης Λὸ Σκόκκο.
~~
(*) σεμνὰ θέμελα Δίκης, τὰ σεβαστὰ θεμέλια τῆς Δικαιοσύνης, οἱ ἀρχὲς τοῦ Δικαίου. Ἡ Δίκη εἶναι προσωποποίηση τῆς δικαιοσύνης καὶ μαζὺ μὲ τὴν Εὐνομία καὶ τὴν Εἰρήνη
σχημάτιζαν ἀδελφικὴ τριάδα, ἐνῶ οἱ ἆλλες ἀδελφές τους, οἱ Μοῖρες, ἀποτελοῦσαν ἆλλο ἀδελφικὸ σύμπλεγμα.
(**) πραθέντες· πολλοὶ φτωχοί, μὴ μπορῶντας νὰ πληρώσουν τὰ χρέη τους πρὸς τοὺς εὐγενεῖς, πουλιοῦνταν μαζὺ μὲ τὶς οἰκογένειές τους ὡς δοῦλοι, γιατὶ εἶχαν δανεισθεῖ
"ἐπὶ σώματι", μὲ ἐνέχυρο δηλαδὴ τὸ σῶμα τους· αὐτὸ τὸ κακὸ θεράπευσε ὁ Σόλωνας μὲ τὴ σεισάχθεια.
~ Τὴν ἐλεγεία αὐτὴ ἔχει συνθέσει ὁ ποιητὴς σ' ἐποχὴ φοβερῶν ἀναταραχῶν, κατὰ τὶς ὁποῖες οἱ εὐγενεῖς στὴν καταγωγὴ ζητοῦσαν νὰ κρατήσουν τὴν ἀπόλυτη κυριότητα στὴ γῆ καὶ στὴν πολιτικὴ ἐξουσία, ἐνῶ οἱ δημαγωγοί, μὲ ἀπατηλὲς ὑποσχέσεις, χρησιμοποιοῦσαν τὸν καταπιεζόμενο λαὸ γιὰ νὰ γίνουν τύραννοι.
Εἶναι πιθανὸ ὅτι τὸ ἀπόσπασμα τοῦτο δὲν εἶναι ἡ ἀρχὴ τοῦ ποιήματος, γιατὶ ἡ πρώτη πρόταση ἔχει τὸ σύνδεσμο δέ.
(Οἱ συγγραφεῖς τοῦ βιβλίου).

Οἱ μεταφράσεις γίνονται ἀπ' εὐθείας στὸν Ὑπολογιστὴ μετὰ τὸ ξεψάχνισμα λέξεων καὶ νοημάτων στὸ βιβλίο.
Τὸ παρὸν (ὁ Σόλων) χρειάστηκε 7 καὶ 1/2 ὧρες διαρκοῦς γαλήνιας μετὰ φρενίτιδος ἐργασίας μόνον πίνοντας νερὸ ὡς ἀνάπαυλα.