<Τὸ μυστικὸ τῆς κοντέσσας Βαλέραινας>. 

Ἀπὸ τὸ χθεσινὸ Θέατρο τῆς Δευτέρας στὴν ΕΡΤ 2 (καὶ ἀπὸ τὸ Ἐθνικὸ Θέατρο, τὸ 1992). * Ξύπνησα μὲ σκοπὸ νὰ θυμίσω στοὺς φίλους μου (ἐδῶ, θἄθελα νὰ εἶχα ὅσο γίνεται πιὸ πολλούς), ὅτι ὑπάρχει αὐτὴ ἡ ἐκπομπὴ ποὺ πλάθει θεατρόφιλους. Ἔργα ἐκλεκτά, ἠθοποιοὶ σπουδαῖοι, ἑρμηνεῖες προσεγμένες. * Χθές, μοῦ φάνηκε [= ἑρμηνεία δική μου] πὼς ἔβλεπα τὴν Ἑλλάδα (Βαλέραινα), νὰ περιβάλλεται ἀπὸ κοράκια (τὴν ἀνάγκη ἕνεκα τῆς φτώχειας καὶ τοῦ ξεπεσμοῦ) ποὺ θέλουν νὰ τῆς ἀποσπάσουν ἕνα παραδοσιακὸ μυστικὸ [ποὺ δὲν εἶναι κἄν μυστικό]: τὴν Μακεδονία ποὺ φυλᾶ σὰν φυλαχτὸ μὲς τὸ εἰκόνισμα τὸ κρεμασμένο στὸ λαιμό της, κυρίως ὅμως νοερὰ στὴν καρδιὰ καὶ στὸν νοῦ της. Ἀπὸ δῶ τὸ πᾶνε, ἀπὸ κεῖ τὸ φέρνουν, χρησιμοποιοῦν τὸν γυιό της, τὴν νύφη της (στὴν ὁποία καὶ μόνον πρέπει νὰ παραδώσει τὸ μυστικό, λίγο πρὶν ἡ ἴδια ἡ γιαγιὰ πεθάνει, ἔτσι ὅπως ἔχει ὑποχρέωση, κατὰ παράδοσιν, ἀπὸ Βαλέραινα σὲ Βαλέραινα), τὸν ἐγγονό της, τὴν πιστὴ ὑπηρέτριά τους, καὶ ὑποχωρεῖ, προκαλῶντας ἡ ἴδια τὸν θάνατό της τώρα, ἀφοῦ τὸ ἐπιτάσσει ἡ χρεία. Ὁμολογῶ πὼς ἔκλαψα. Μᾶλλον έξ αἰτίας τῶν καλῶν ἠθοποιῶν. Μολονότι τὸ ἔργο τὸ ξέρω ἀπὸ τὰ παιδικά μου χρόνια. Ὁ Ξενόπουλος, μέγας θεατρογνώστης μάστορας καὶ ψυχολόγος, ἔβαλε ὅλη τὴν γυναικεία (καλοπροαίρετη ὅμως) πονηριὰ στὸν ρόλο τῆς νύφης. Σ' αὐτὴν θὰ παραδινόταν τὸ μυστικό, αὐτὴ ἔπρεπε νὰ τὸ ἀποσπάσει, αὐτὴ χρησιμοποίησε ὅλα της τὰ τερτίπια τῆς ὑφαρπαγῆς. Ὡστόσο, μετάνιωσε τὴν τελευταία στιγμὴ καὶ ὁρκίστηκε νὰ συνεχίσει ἐκείνη τὸ μυστικὸ καὶ νὰ μὴν τὸ πουλήσει σὲ κανέναν. Τὸ μυστικὸ αὐτὸ εἶναι μυστικὸ ἤθους καὶ ἀξιοπρέπειας. Οἱ ἆλλοι, οἱ ξένοι, τὸ θεωροῦν ἐμπόρευμα. (Εἴθε νὰ βρεθοῦν καὶ Ἕλληνες ποὺ θὰ συνεχίσουν νὰ... - ἄσε, γιὰ τὴν Μακεδονία ἤθελα κάτι νὰ πῶ ἀλλὰ δὲν πετάω στὰ σύννεφα). Παραμένω στὴν ἀρχική μου θέση: βλέπετε ἀληθινὸ θέατρο. Εἰδικὰ ὅταν δὲν μετακινεῖστε ἀπὸ τὸν καναπέ σας, ὅταν δὲν πληρώνετε εἰσιτήριο, ὅταν ἀντὶ νὰ χειροκροτήσετε πέφτετε καὶ κοιμᾶστε ὄμορφα ποὺ ἀφήσατε τὸν νοῦ καὶ τὴν καρδιά σας νὰ ὀνειρευτοῦν στὸ ξύπνιο σας.